"Je hebt de ander nodig om te begrijpen wie je zelf bent"

De lezing van Chantal Aviva Runne heeft de ondertitel: 'Over het nut en de noodzaak van dialoog in actie'. Enthousiast legt Chantal uit waarom: "In mijn lezing laat ik zien hoe dialogisch denken en werken eruit zien in tijden van polarisatie. Ik kies bewust voor de dialoog en niet voor het debat. In de dialoog blijf je de verbinding zoeken en luister je met compassie naar elkaar. In het echt luisteren zit de gouden sleutel. Dat heb ik geleerd van de frans-joodse filosoof Emmanuel Levinas. Hij zegt dat de ander voorwaardelijk is om te begrijpen wie je zelf bent. Je hebt de ander nodig om te spiegelen op jezelf en om een ethisch kader te vormen. Ik relateer altijd aan de ander, ook al lijkt die niet op mij. Bij de gratie van zijn bestaan krijgt dat van mij betekenis."

Op de vraag waarom Chantal de titel 'Als het niet nu is, wanneer dan wel?' voor haar lezing heeft gekozen, antwoordt zij: "Om ons heen zien we een snel veranderende wereld, waarin we elkaar soms dreigen te verliezen. De oorlogen in Oekraïne en Gaza hakken er hier ook in. Onze individuele vrijheid is een groot goed, maar niet iets om voor lief te nemen. Bovendien brengt die vrijheid ook verantwoordelijkheid met zich mee. Mijn boodschap is om elkaar op te blijven zoeken, ongeacht hoe moeilijk dit nu is."

Het lijkt erop dat we tegenwoordig niet meer zelf verbinden, maar dat algoritmes ons verbinden. "In een tijd waarin we digitaal meer verbonden zijn dan ooit, voelen we ons vaak juist alleen.", zegt Chantal. "We zitten vast in het eigen gelijk, in voor-tegen, in goed-fout. Zoek elkaar op, ook al is het tegenwoordig makkelijker om elkaar niet op te zoeken. Het is nog mooier als ontmoetingen leiden tot acties en initiatieven. Geef het leven vorm met én voor anderen. Dan draag je bij aan een verbonden en veilige samenleving waarin ruimte is voor verschillen. Dát geeft betekenis."

"Alles wat tijdens mijn lezing aan de orde komt, leg ik langs drie vragen uit de spreuken der vaderen (1:14):

1. 'Als ik er niet ben voor mijzelf, wie is er dan voor mij?', ofwel: wie ben ik, wat vind ik belangrijk?
2. 'Als ik er alleen voor mezelf ben, wat ben ik dan?', of: wat is mijn bestemming en hoe kan ik van waarde zijn voor anderen?
3. 'Als het niet nu is, wanneer [dan] wel?', dus: we hebben nu wat te doen."

Wat Chantal hoopt de aanwezigen mee te geven? "Ik hoop dat zij na mijn lezing proberen om compassievol en vanuit nieuwsgierigheid te verbinden met anderen. Dat zij anderen opzoeken met een open mind voor dialoog en samenwerking. Waarbij het belangrijk is om elkaar niet te veroordelen en er ruimte voor humor is. Ook tijdens mijn lezing zelf. En ik hoop dat de aanwezigen mij ook wat meegeven: andere perspectieven. Want, zoals in de Talmoed geschreven staat: 'Wie is wijs? Hij die van iedereen leert'."

Nieuwsgierig deze lezing?
De lezing 'Als het niet nu is, wanneer dan wel?' van Chantal Aviva Runne is op donderdag 12 juni 2025 het Centrum voor Religieus Humanisme. Iedereen is welkom, toegang is gratis. Lees meer en meld je aan!

In het Centrum voor Religieus Humanisme kunnen mensen met elkaar in gesprek over wat goed (samen)leven betekent. Hier kunnen academici en studenten onderzoek doen. En zijn er geestelijk verzorgers om mensen te inspireren. Er worden activiteiten georganiseerd, zoals: tentoonstellingen, lezingen, symposia en workshops. Iedereen is welkom. Kijk voor actuele informatie en aanmelden op www.apgen.nl/cvrh.