Het Centrum voor Religieus Humanisme is deze maand precies een half jaar open. Een eerste, kleine mijlpaal! Ik herinner me de opening nog goed. Toen had ik het voorrecht om mijn persoonlijke en academische zoektocht naar zin met het publiek te delen. Hoe kunnen we met hart, hoofd en handen invulling geven aan het goede leven voor allen en alles? Wat of wie inspireert ons daarbij in het dagelijkse leven en in ons werk? Deze vragen stonden centraal in mijn verhaal: ‘levengevende spiritualiteit’.
Mijn band met het Apostolisch Genootschap begon ruim twaalf jaar geleden toen ik in Delft een lezing hield over ‘Een nieuw wij in Nederland’. Sindsdien is deze verbinding alleen maar gegroeid. Nu mag ik, samen met collega Hans Alma van de Vrije Universiteit Amsterdam, vanuit de Stichting Nieuw Wij en de Karen Armstrong Leerstoel aan de Universiteit voor Humanistiek een bijdrage leveren aan het Centrum voor Religieus Humanisme. Dit zie ik als een groot voorrecht. Onze gezamenlijke passie, het uitdragen van compassie als maatschappelijke opdracht én als zelfcompassie, komt hier prachtig samen. Beide aspecten horen immers bij elkaar vanuit een christelijk, religieus en humanistisch perspectief: heb je naaste lief als jezelf.
Wij willen een bijdrage leveren aan een samenleving waarin compassie een moreel kompas vormt. Nieuw Wij doet dit online. Met het Centrum voor Religieus Humanisme is nu ook een fysieke plek ontstaan. Een huis van verdieping waar we in gesprek kunnen over de betekenis van religieus humanisme, kunnen leren van elkaars ervaringen en ons kunnen laten inspireren door bevlogen sprekers en kunstenaars. Een religieus-humanistisch leerhuis.
In een tijd van toenemende polarisatie zie ik het Centrum voor Religieus Humanisme als een krachtige beweging. Hier kunnen we leren anders te denken: van ‘of-of’ naar ‘en-en’. Dit centrum biedt een oefenplaats voor verbinding en wederzijds begrip. Laten we deze kans grijpen.
Manuela Kalsky
bijzonder hoogleraar Karen Armstrong Leerstoel
Ga direct naar:
- Terugblik: Mardjan Seighali
- In de krant
- Help jij mee?
- Leestip
- Verhaal op vrijdag: Desirée Wortel
- Agenda en uitgelicht
Terugblik: Mardjan Seighali
Voor het eerst sinds de opening van het Centrum voor Religieus Humanisme kon je een speld horen vallen in de grote zaal. Zo stil was het donderdag 27 februari tijdens de lezing van Mardjan Seighali. Zij vertelde over haar persoonlijke ervaring: op haar 27e is ze gevlucht vanuit Iran en bouwde, met vallen en opstaan, in Nederland haar leven weer op. Mardjan koppelde haar ervaring aan wat nu actueel is in onze samenleving. De tekst van de lezing is terug te lezen op de website van Nieuw Wij. De lezing zelf kun je bekijken op ons YouTube-kanaal.
Bekijk de video »
In de krant
De mondiale ecologische crisis zorgt voor veel emotionele, filosofische en spirituele vragen bij mensen. Op het symposium Groene Geloofsrituelen op 10 maart gingen theologen en religiewetenschappers in gesprek over hoe rituelen hier uitdrukking aan kunnen geven. Ook Hans Alma was hierbij aanwezig. In een artikel in de Trouw op18 maart wordt zij geciteerd:
Ook Hans Alma is te gast op het symposium. Als hoogleraar geestelijke zorg en religieus-humanistische zingeving aan de Vrije Universiteit Amsterdam ziet zij de klimaatcrisis niet als een praktisch, maar vooral als een spiritueel probleem. “Technische oplossingen voor klimaatverandering schieten tekort als we niet stilstaan bij de diepere vraag: hoe kunnen we de aarde met zorg bewonen?”
De kracht van rituelen schuilt juist in stilstaan bij wat er gebeurt, zonder meteen naar een oplossing te zoeken, zegt Alma. “We zijn gewend geraakt aan het idee dat alles maakbaar is. Maar sommige dingen zijn dat niet. En dat moeten we leren verdragen.
‘Staying with the trouble’, noemt filosoof Donna Haraway dat.”
Het humanisme kent van oudsher weinig rituelen. Maar dat betekent niet dat er in die kringen geen behoefte aan is, zegt Alma. Ze vertelt over de tentoonstelling Connecting Scents in het Centrum voor Religieus Humanisme in Baam, waar bezoekers ruimte kregen om hun verdriet over de natuur te uiten.
“Een vrouw rouwde om het verlies van haar tuin. We hebben toen in de tuin van het centrum takjes, bladeren en aarde verzameld en die op een houten plateau geschikt. De geur van het tuinmateriaal bracht herinneringen terug, riep verdriet op en bood juist zo troost. Rituelen kunnen een ruimte openen om verdriet echt te doorvoelen, maar ook perspectief bieden om de wereld op een andere manier te bewonen.”
Het hele artikel kun je als Trouw-abonnee lezen op hun website.
Help jij mee?
Komende weken plaatsen we af en toe een post op LinkedIn waarin we jou iets vragen: ken jij bezielde sprekers die een verbindend geluid laten horen? Welk woord associeer jij met 'goed (samen)leven'? Wat voor thema's of onderzoeken zouden aandacht moeten krijgen in het Centrum voor Religieus Humanisme?
We zijn heel benieuwd naar jouw input! Dus hou de LinkedIn-pagina in de gaten en deel je gedachten met ons. Je kunt ons ook mailen op cvrh@apgen.nl.
Leestip
Op de website van Nieuw Wij is een nieuwe reeks interviews gestart: "Tikkoen Olam, in gesprek met mensen die de wereld willen herstellen".
Tikkoen Olam staat in het Jodendom voor de opdracht om de wereld te herstellen. Deze opdracht wordt in andere religies onder andere noemers in de praktijk gebracht. Vanuit de gedachte van Tikkoen Olam laat Anne-Maria van Hilst mensen aan het woord die zich inzetten voor dialoog, voor de natuur of voor elkaar.
Lees hier het eerste interview, met Erwin van der Bij »
Verhaal op vrijdag: Desirée Wortel
"Gevoel van thuis zijn"
Als klein meisje liep Desirée Wortel met haar opa regelmatig in de tuin van Berg en Dal. Nu is zij locatiebeheerder van dit pand. Sinds ruim een half jaar ook de plek van het Centrum voor Religieus Humanisme. “Ik werk achter de schermen bij de activiteiten van het Centrum voor Religieus Humanisme.”, vertelt Desirée. “Het centrum zet iets in beweging in de hoofden van de bezoekers. Ik zie dat zij geïnspireerd uit de lezing, training of expositie komen. Het mooie aan mijn werk is dat ik deze mensen daarna een ‘warme deken’ mag geven met een hapje en een drankje. Mensen voelen zich welkom en thuis. Dat is precies mijn doel en meerwaarde: een gevoel van thuis zijn geven. Voor iedereen.”
Desirée ziet nog een andere beweging ontstaan vanuit het centrum: “Er komen hier verschillende bezoekers, niet alleen lidmaten van het Apostolisch Genootschap. Als ik met de catering bezig ben, zie ik verbinding ontstaan tussen de bezoekers. Zij hebben een gezamenlijke herkenning.” Volgens Desirée is het Centrum voor Religieus Humanisme juist nu nodig: “Mensen zijn op zoek naar verbinding. Uiteindelijk verschillen we niet zo veel van elkaar. Dit pand is het verbindende middel, de plek voor het religieus humanisme. Prachtig toch!”
Het programma op Berg en Dal is goed gevuld: “Het wordt hier steeds drukker. Dit noem ik het ‘rimpeleffect’: het effect van een druppel die uitvloeit. Dat is precies wat we voor ogen hadden. Ik vind het mooi om te zien dat er vraag is naar ons aanbod.” Deze ontwikkeling heeft direct effect op het werk van Desirée: “De vele events vragen om meer plannen en coördineren. We gingen van een pand met werkplekken naar een pand met werkplekken én evenementen. Ook ik ben dus in beweging in mijn werk. Ik was gewend geraakt aan de uitstraling van ons pand en onze gezamenlijke passie. De afgelopen maanden hebben de bezoekers mij meegeven dat dit niet normaal is. Dat realiseer ik me nu weer.”
Om de week verschijnt er een nieuw 'verhaal op vrijdag' op de website en LinkedIn. De volgende is op 28 maart.
Agenda en uitgelicht
APRIL
17 april
Lezing 'Ecoliberalisme' door Kees Klomp
Kees Klomp bepleit een alternatieve, existentiële en immateriële economische benadering die in belangrijke mate gebaseerd is op de boeddhistische leer. Daarin staat bevrijding uit de materialistische tredmolen en de gebrekkige, westerse benadering van geluk - die eigenlijk genot is - centraal.
Voor meer info en inschrijving, klik hier.
MEI
Vanaf 10 mei
Cursus Religieus-Humanisme
Vierdelige cursus met Hans Alma en Jos de Wit over de geschiedenis, betekenis en ontwikkeling van religieus humanisme.
Voor meer info en inschrijving, klik hier.
16 mei
Lezing 'Wereldfilosofie en religieus humanisme' door Hein van Dongen
Als ‘religie’ voor ons primair christendom blijft en ‘humanisme’ vooral neerkomt op westers modernisme wordt het tijd voor mogelijkerwijs ingrijpende variaties van deze perspectieven.
Voor meer info en inschrijving, klik hier.
JUNI
 |
 |
 |