‘Wat heb ik vaak verzucht: “Dat kan toch veel eenvoudiger!”’

Nadat Theo Kiffers (63) uit de gemeenschap Assen in een Grieks vluchtelingenkamp had geholpen, wilde hij hoe dan ook vluchtelingen blijven ondersteunen. Namens VluchtelingenWerk Nederland helpt hij gezinnen die binnen zijn gemeente ‘statushouder’ zijn op weg in die soms ingewikkelde samenleving van ons.

“Samen met mijn vrouw help ik Dena en haar man Mohamad bij het inburgeren. In 2015 zijn ze uit Syrië gevlucht. In het begin communiceerden we nog met handen en voeten. Maar niet lang geleden kwam de brief namens Koning Willem-Alexander: ‘U bent vanaf nu Nederlands staatsburger’. Toch een beetje een kroon op het werk. Na een lange tijd inburgeren heeft Dena niet alleen een Nederlands paspoort, maar is ze voor het eerst in haar leven staatsburger. Als Palestijnse was ze altijd ‘staatloos’, dus zonder enige rechten. Ik kan me moeilijk voorstellen hoe dat voelt.

Overvolle waterkoker
Ik weet het nog goed, het eerste contact. De stroom was uitgevallen en of ik het elektriciteitsbedrijf kon bellen. Maar de huizen rondom baadden volop in het licht dus ging ik eerst maar even zelf kijken. Ik trof twee heel lieve mensen aan. Steeds had ik de neiging om Engels te praten, maar vragende ogen keken mij aan. Engels op een Syrische middelbare school is geen vanzelfsprekende zaak. Met veel gebarentaal kwamen we eruit en lukte het mij de stroomvoorziening weer te herstellen. Een tot aan de nok toe gevulde waterkoker bleek de boosdoener.

Op tijd komen
Met vallen en opstaan burgerden Dena en Mohamad in. Nederlands leren, wennen aan gewoontes en omgangsvormen, stipt op tijd op een afspraak verschijnen. Het viel allemaal niet meteen mee. En dan die vele moeilijke brieven met hun ambtelijke taal. Wat heb ik vaak verzucht: ‘Dat kan toch veel eenvoudiger!’ Tot de dag van vandaag, ingeburgerd of niet, help ik ze te begrijpen wat de gemeente, of de rijksoverheid nu weer van ze wil.

Mensen als ik
Maar ik doe het graag! Want wat ik in Griekenland al had geleerd: het gaat niet om vluchtelingen, asielzoekers of statushouders. Het gaat om mensen! Mensen die, net als ik, betekenisvol willen leven. Hun liefde willen geven aan mensen om hen heen. Die door vreselijke omstandigheden gedwongen zijn om huis en haard te ontvluchten en op mijn pad kwamen.

Bij de burgemeester
De aanleiding voor een bezoek is vaak een ‘regeldingetje’, maar het mondt niet zelden uit in mooie gesprekken over ernstige en heel vrolijke onderwerpen. En, niet te vergeten, in aanschuiven aan tafel, een belangrijk moment van de dag: samen de maaltijd beleven. Ik voel trots als ik ‘onze’ Dena bij de burgemeester zie staan die haar het bewijs van Nederlanderschap overhandigt. “Met alle rechten maar ook plichten van dien”, zegt hij er

Tekst: Theo Kiffers
Fotografie: Pieter Eikeboom